Pojęcia
REGUŁA 130%
Jeżeli koszty naprawy przekraczają wartość odtworzeniową pojazdu (wartość rynkową przed wypadkiem) o maksymalnie 30%, poszkodowany może mimo to zlecić naprawę, o ile będzie nadal użytkował pojazd i naprawa zostanie przeprowadzona fachowo.
ODLICZENIE „NOWE ZA STARE”
Potrącenia tego rodzaju stosuje się przy likwidacji szkód z autocasco. Ma ono miejsce wtedy, gdy w trakcie naprawy części używane zostają wymienione na nowe lub też pojazd zostaje w całości lub częściowo ponownie polakierowany.
SZKODA BAGATELNA
Szkodą bagatelną określa się szkodę powypadkową, która nie przekracza określonej wysokości – obecnie 750 euro. Ustalenie, czy mamy do czynienia z widoczną szkodą bagatelną, ma znaczenie dla kwestii pokrycia kosztów opinii rzeczoznawcy samochodowego.
LAKIEROWANIE CZĘŚCIOWE
(„Beilackierung”)
Termin ten oznacza częściowe lakierowanie elementów pojazdu, w którym nowa warstwa lakieru nałożona w miejscu uszkodzenia zostaje płynnie wprowadzona w istniejącą powłokę lakierniczą.
ROZLICZENIE FIKCYJNE
Zgodnie z § 249 BGB poszkodowany może swobodnie wybrać, czy naprawia pojazd, czy też wypłacone zostaną mu ustalone koszty naprawy („fikcyjne rozliczenie”). Jeżeli koszty naprawy przekraczają 70% wartości odtworzeniowej, zgodnie z orzecznictwem przy rozliczeniu fikcyjnym potrącany jest wartość pozostałości (wartość odtworzeniowa minus wartość pozostałości = kwota odszkodowania). Poszkodowany może w takich przypadkach sprzedać uszkodzony pojazd za cenę określoną przez rzeczoznawcę na rynku regionalnym. Na wyższe oferty wartości pozostałości przedstawione przez ubezpieczyciela poszkodowany musi się zgodzić tylko wtedy, gdy jeszcze nie sprzedał pojazdu.
SZKODA Z OC
(Haftpflichtschaden)
W przypadku szkody z OC sprawca jest zobowiązany zgodnie z § 249 BGB do naprawienia szkody wyrządzonej poszkodowanemu w wyniku wypadku. Poszkodowany ma zostać postawiony w takiej sytuacji, jak gdyby do wypadku nie doszło.
INTERES W INTEGRALNOŚCI
(Integritätsinteresse)
W prawie odszkodowawczym obowiązuje zasada gospodarności. Zgodnie z orzecznictwem Federalnego Trybunału Sprawiedliwości poszkodowany właściciel powinien – o ile ma kilka możliwości naprawienia szkody – wybrać tę, która wiąże się z najmniejszym nakładem.
SZKODA KASKO
Szkoda z autocasco (Vollkasko) ma miejsce wtedy, gdy ubezpieczony spowoduje uszkodzenia swojego pojazdu w wyniku wypadku i zgodnie z warunkami umowy ubezpieczenia szkoda ta zostanie pokryta przez jego ubezpieczenie autocasco.
PRAWO DO DODATKOWYCH OGLĘDZIN
Niektórzy ubezpieczyciele OC sprawców wymagają ponownych oględzin pojazdu i uzależniają od tego wypłatę odszkodowania. Takie postępowanie jest niezgodne z prawem, ponieważ ani BGB, ani VVG nie przewidują prawa do ponownych oględzin dla ubezpieczyciela odpowiedzialnego za wypłatę odszkodowania.
ODSZKODOWANIE ZA UTRATĘ MOŻLIWOŚCI KORZYSTANIA Z POJAZDU
Jeśli poszkodowany w wypadku niezawinionym nie wynajmuje pojazdu zastępczego na czas naprawy, przysługuje mu odszkodowanie za utratę możliwości korzystania z pojazdu zgodnie z § 249 ust. 2 BGB. Wysokość odszkodowania zależy od czasu trwania naprawy oraz klasy pojazdu.
PRAWO PIERWSZEŃSTWA DO ROZLICZENIA Z UBEZPIECZENIA
(Quotenvorrecht)
Nowe i wartościowe pojazdy są zwykle objęte ubezpieczeniem autocasco. Jeśli dochodzi do wypadku, w którym kierowca nie jest w pełni winny, często dla szybkiej naprawy korzysta się z autocasco. Prawo do kwotowania jest jasno uregulowane w ustawie o umowach ubezpieczeniowych (VVG): „Jeśli ubezpieczonemu przysługuje roszczenie wobec osoby trzeciej, to roszczenie to przechodzi na ubezpieczyciela w zakresie, w jakim ten pokrył szkodę. Przejście roszczenia nie może działać na niekorzyść ubezpieczonego.”
WARTOŚĆ POZOSTAŁOŚCI
(Restwert)
Wartość pozostałości to wartość rynkowa pojazdu uszkodzonego w wypadku – zarówno przy szkodach z OC, jak i z AC – ustalana przez rzeczoznawcę samochodowego zgodnie z § 9 ustawy o podatku od wartości (Bewertungsgesetz) na tzw. rynku relewantnym.
SZKODA CAŁKOWITA
(Totalschaden)
Szkoda całkowita występuje wtedy, gdy naprawa jest niemożliwa (szkoda całkowita techniczna) lub ekonomicznie nieuzasadniona (szkoda całkowita ekonomiczna).
SZKODA CAŁKOWITA TECHNICZNA
Ma miejsce, gdy pojazd jest całkowicie zniszczony lub naprawa jest technicznie niemożliwa.
SZKODA CAŁKOWITA EKONOMICZNA
Występuje wtedy, gdy koszty naprawy (łącznie z utratą wartości) przewyższają wartość odtworzeniową pojazdu, mimo że technicznie naprawa jest możliwa.
SZKODA CAŁKOWITA NIEPRAWDZIWA
(Unechter Totalschaden)
Mamy z nią do czynienia, gdy poszkodowany, mimo że pojazd jest naprawialny (koszty naprawy i utrata wartości są niższe niż wartość odtworzeniowa), nie chce naprawiać pojazdu, tylko rozlicza szkodę jako całkowitą. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy suma kosztów naprawy i utraty wartości (nakład odtworzeniowy) jest wyższa niż różnica między wartością odtworzeniową a wartością pozostałości. W takim przypadku ubezpieczyciel ma prawo wybrać tańszy wariant rozliczenia.
KOSZTY TRANSPORTU
(Verbringungskosten)
Są to koszty, które powstają w związku z przewiezieniem pojazdu do warsztatu lub lakiernika w ramach naprawy.
UTRATA WARTOŚCI
(Wertminderung)
Utrata wartości jest szkodą podlegającą zwrotowi i polega na tym, że pojazd powypadkowy w przypadku późniejszej sprzedaży uzyska niższą cenę niż pojazd bez szkód. Utrata wartości jest wykazywana w opinii rzeczoznawcy oddzielnie. Nawet starsze pojazdy mogą wykazywać merkantylną utratę wartości.
ZWIĘKSZENIE WARTOŚCI
(Wertverbesserung)
Zwiększenie wartości ma miejsce wtedy, gdy naprawa szkody z OC powoduje wzrost wartości rynkowej pojazdu. Rzeczoznawca ma obowiązek sprawdzić, czy pojazd posiadał wcześniej nienaprawione uszkodzenia lub duże zużycie części, które w wyniku naprawy szkody zostały poprawione.
WARTOŚĆ ODTWORZENIOWA
(Wiederbeschaffungswert)
Jest to kwota, którą poszkodowany musi zapłacić u rzetelnego sprzedawcy za porównywalny pojazd. Rzeczoznawca, określając wartość odtworzeniową, uwzględnia wszystkie czynniki mające wpływ na wartość oraz lokalną sytuację rynkową.